Rys biograficzny

Lech Wałęsa urodził się 29 września 1943 w Popowie, koło Lipna na Ziemi Dobrzyńskiej. Ojciec, Bolesław z zawodu cieśla cieszył się szacunkiem i poważaniem społeczności lokalnej. Za uchylanie się od pracy na rzecz okupantów w trakcie II Wojny Światowej został wysłany do obozu pracy, z którego powrócił wycieńczony, w skutek czego w niedługim czasie zachorował i zmarł. Matka, Feliksa Kamieńska, pochodząca ze starej szanowanej rodziny z tradycjami, wychowywała dzieci w duchu patriotyzmu i pobożności. Rodziną po śmierci Bolesława zaopiekował się jego brat.

Młody Lech Wałęsa uczył się w pobliskim Chalinie i Lipnie.

Pracę zawodową rozpoczął w Pracowniczym Ośrodku Maszynowym, jako elektryk mechanik. Stamtąd trafił do jednostki Wojskowej w Koszalinie, gdzie odbył zasadniczą służbę wojskową. Tam ujawniły się jego talenty przywódcze. Jako dowódca drużyny wojskowej był wymagający, ale potrafił też świetnie rozwiązywać problemy i motywować innych do pracy. Służbę zakończył ze stopniem kaprala. Często później w wypowiedziach i żartach nawiązywał do tego rozdziału w swoim życiorysie mówiąc, że w trakcie rozmów z generałami jego wojskowe doświadczenie bardzo się przydało.

Po powrocie z wojska, tak jak wielu innych młodych ludzi w tamtym czasie ruszył do Gdańska w poszukiwaniu lepszej pracy i perspektyw. Jako zdolny fachowiec dostał pracę w Stoczni Gdańskiej im. „Lenina", gdzie zaczął pracować na stanowisku elektryka okrętowego. Od tego czasu jego życie na stałe związało się z Gdańskiem. Tutaj poznał Danutę Gołoś, z którą wziął ślub 8 grudnia 1969 roku.

Pierwsze wzmianki związane z działalnością opozycyjną Lecha Wałęsy sięgają 1968 roku, kiedy to miał namawiać kolegów w stoczni do bojkotowania masówek potępiających strajki studentów. Od tamtego czasu zaczął coraz aktywniej angażować się w sprawy społeczne. Podczas strajku w grudniu 1970 roku brał aktywny udział w pracach Komitetu Strajkowego, pojawiła się nawet propozycja, by został jego szefem.

 

Po tragicznym zakończeniu strajku w 1970 r.  i śmierci 39 robotników poprzysiągł sobie, że taka sytuacja już nigdy nie może się powtórzyć. Aktywnie włączył się w pracę Wolnych Związków Zawodowych. Organizował stoczniowców, kolportował ulotki, wraz z innymi działaczami organizował spotkania dotyczące praw pracowniczych i samokształcenia. Jego głównym celem w tamtym czasie było godne upamiętnienie ofiar grudnia 1970. W stoczni został wybrany delegatem do rady zakładowej i zaczął pełnić funkcję Społecznego Inspektora Pracy. Po roku jednak zrezygnował z ponownego kandydowania dając do zrozumienia, że funkcja ta jest tylko iluzoryczna a wprowadzenie jakichkolwiek zmian nie jest możliwe. W kolejnych miesiącach represje zaczęły dotykać ludzi biorących  udział strajku w grudniu 1970 r.. Jednym z nich był Lech Wałęsa. Został jednak obroniony przez samorząd robotniczy.

Dalsza działalność Lecha Wałęsy mająca na celu upamiętnienie ofiar grudnia, coroczne manifestacje i składanie wieńców pod bramą, działanie w Wolnych Związkach Zawodowych, oraz niepokorna postawa wobec władzy doprowadziły do jego zwolnienia ze stoczni w 1976 roku. Stamtąd trafił do Zakładów Mechanizacji Budownictwa ZREMB, gdzie pracował jako elektryk. Kontynuując swoją misję uświadamiania pracowników o ich prawach, ciągle działał na rzecz Wolnych Związków Zawodowych. Wkrótce został zwolniony z powodów politycznych.

W maju 1979 roku trafił do przedsiębiorstwa Elektromontaż, ale pracował tam zaledwie do grudnia. Tym razem został wyrzucony za udział w obchodach rocznicy strajku'70.

Lata siedemdziesiąte to okres niezwykle trudny i bolesny dla Lecha Wałęsy i jego rodziny. W tym czasie  żył pod stałą kontrolą i obserwacją Służby Bezpieczeństwa. Jego dom i miejsce pracy było "na podsłuchu", sam Lech Wałęsa był nieustannie śledzony i represjonowany.

Do rozpoczęcia strajku w sierpniu 1980 roku pozostawał bez pracy. Był jednym z głównych inicjatorów sierpniowego protestu i gdy tylko stoczniowcy zaczęli gromadzić się przed budynkiem dyrekcji stoczni, Lech Wałęsa wykonał swój słynny "skok przez płot" i znalazł się w sercu wydarzeń. To, co stało się w sierpniu, wpłynęło na naszą historię, a także historię Europy i świata. Osobista postawa Lecha Wałęsy, nieustępliwe negocjacje i walka o postulaty, wsparcie i zaufanie, jakim go obdarzyli ludzie strajkujący w całej Polsce, przyczyniły się do tworzenia poczucia solidarności i wspólnoty Polaków, czego instytucjonalnym wynikiem było powstanie NSZZ "Solidarność" i pierwsza bezkrwawa wygrana w naszej historii. Wtedy to oczy całego świata zwróciły się w stronę Gdańska i Lecha Wałęsy, który godnie reprezentował  rodaków zyskując podziw i szacunek wolnego świata.

Reakcją totalitarnego państwa na ówczesne wydarzenia było wprowadzenie 13 grudnia 1981 roku stanu wojennego. Lech Wałęsa był jednym z pierwszych internowanych. Trafił do Chylic, Otwocka, a na koniec do Arłamowa, gdzie był przetrzymywany do listopada 1982 roku. Rok później wrócił do pracy w Stoczni Gdańskiej na stanowisko elektryka, które formalnie zajmował do 1990 roku.

Przez ciemną noc Stanu Wojennego i trudne lata po delegalizacji NSZZ "Solidarność", kiedy związek był rozbity i niewielu ludzi miało jeszcze nadzieję na zwycięstwo, Lech Wałęsa był tym, który się nie poddał. Był żywym symbolem, rzecznikiem i orędownikiem idei solidarności. Pomimo rozpuszczanych plotek na jego temat i ciągłych represji ze strony organów bezpieczeństwa PRL, nie załamał się. Jego walka została doceniona przez społeczność w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. W 1983 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. W obawie przed zakazem powrotu do ojczyzny, Lech Wałęsa nie zdecydował się na osobisty odbiór tego wyróżnienia. Na uroczystości w Oslo godnie zastąpiła go jego Małżonka wraz z najstarszym synem Bogdanem.

W końcu lat osiemdziesiątych Lech Wałęsa zasiadł do rokowań z władzami komunistycznymi przy Okrągłym Stole. Te pokojowe przemiany, okrzyknięte bezkrwawą rewolucją, były fenomenem na skalę światową i przykładem dla innych, w jaki sposób dojść do porozumienia i dokonać przemian politycznych. Zdecydowanie i odwaga Lecha Wałęsy, który stanął na czele delegacji opozycji demokratycznej, doprowadziła do kompromisu ze słabą, lecz nadal groźną władzą komunistyczną, czego wynikiem były wybory 4 czerwca 1989 roku i utworzenie pierwszego niekomunistycznego rządu po wschodniej stronie Żelaznej Kurtyny.

15 listopada 1989 roku Lech Wałęsa, jako trzeci w historii obcokrajowiec przemawiał przed połączonymi Izbami Kongresu Stanów Zjednoczonych, rozpoczynając swe wystąpienie od słynnych słów: „My, Naród!"

Kolejne lata działalności Lecha Wałęsy to walka o dalszą demokratyzację Polski i przemiany w stronę gospodarki rynkowej.
22 grudnia 1990 roku Lech Wałęsa został pierwszym demokratycznie wybranym w wyborach powszechnych prezydentem Rzeczypospolitej. Lata prezydentury to trudne zmiany gospodarcze i walka o kształt sceny politycznej. Do jego wielkich sukcesów w tamtym czasie należy wyprowadzenie wojsk radzieckich z Polski, znaczna redukcja polskiego zadłużenia zagranicznego, uzyskanie dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej, a także zorganizowanie uroczystych obchodów 50 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

W trakcie prezydentury nie zapomniał o swoich korzeniach. Starał się wspierać robotników w trudnych dla nich czasach przemian gospodarczych. Proponował własne rozwiązania i zawsze gotowy był rozmawiać, dyskutować i mediować. Także nigdy nie uchylał się od odpowiedzialności za swoje decyzje i za przyjęcie trudnej i często bolesnej drogi do wolności osobistej i gospodarczej, za co przyszło mu zapłacić przegraną w wyborach prezydenckich 1995 roku.

W trakcie swojej prezydentury i po jej zakończeniu Lech Wałęsa pozostawał rzecznikiem Polski na arenie międzynarodowej. 

Działał na rzecz przyjęcia naszego kraju do Struktur Paktu Północnoatlantyckiego, oraz do Unii Europejskiej. W roku 1995 ufundował Instytut Lecha Wałęsy, którego misją jest wspieranie demokracji i samorządności w Polsce i na świecie.

Dziś Lech Wałęsa kontynuuje swą misję rzecznika solidarności. Podróżując po całym świecie, przypomina nasze polskie doświadczenia i bezkrwawą walkę o pokój i demokrację.